Verdere beperking leencapaciteit onnodig

Wist u dat er in Nederland een Financieel Stabiliteitscomité bestaat? Nou, het is echt waar. En het zijn niet de minsten die er inzitten: de Nederlandsche Bank, de Autoriteit Financiële Markten en het ministerie van Financiën. Tsja, hoe veel gewicht kun je als eenvoudig makelaar in de schaal leggen als je een advies van deze club wil bestrijden? Het comité beveelt aan de maximale leencapaciteit van huizenkopers te verlagen tot uiteindelijk 90% van de waarde van de koopwoning. Dat is iets waar wij als makelaars weinig in zien. De NVM kreeg al steun van de Vereniging Eigen Huis en de banken, maar nu komt er gelukkig ook bijval uit onverdachte hoek: van het Centraal Planbureau (CPB).

Het CPB heeft berekend dat de maatregel slechts in zeer beperkte mate bijdraagt aan de financiële stabiliteit, terwijl de kosten daarentegen aanzienlijk zien. Vooral starters moeten bij doorvoering van deze maatregel 3 tot 5 jaar langer (en maximaal) sparen voor ze een huis kunnen kopen. Dit zal leiden tot daling van de vraag naar koopwoningen, hetgeen de verdere ontwikkeling van de bouwsector en de economie nadelig zal beïnvloeden.

Ik heb er al eens eerder op gewezen dat starters daarmee bovendien vaak naar huurwoningen worden gedwongen, waarvan de maandlast nog hoger is dan de maandlast van de hypotheek. Zo komt er van dat sparen dan vaak ook nog eens weinig terecht. De voorgestelde maatregel is bovendien min of meer achterhaald sinds het kabinet de verplichting heeft ingevoerd om hypotheken weer geheel af te lossen. Daarnaast hebben we in Nederland een buitengewoon laag percentage wanbetalers op hypotheken, dus een hele goed betaalmoraal.

De maximaal leencapaciteit (in goed Nederlands ook de maximale ‘loan to value’-norm genoemd) bedraagt nu 101% en wordt verminderd naar 100% in 2018. Waar nu ook CPB – met veel gegevens onderbouwd – bepleit om het hierbij te laten, ga ik er vanuit dat het Stabiliteitscomité eveneens in evenwicht met de realiteit zal komen. Bij de meeste politieke partijen is het inzicht al doorgebroken dat met een verdere verlaging geen bescherming wordt geboden, maar een onnodige blokkade wordt opgeworpen.