Ook de kantorenmarkt verandert

Dat de kantorenmarkt er volstrekt anders uitziet dan de woningmarkt, is een open deur. Meest in het oog lopend verschil is het ruime aanbod aan kantoren die vaak ook langer leegstaan, terwijl de krapte op de woningmarkt enorm is. Toch zagen we in 2021 enig herstel op de kantorenmarkt, blijkt uit de jaarlijkse rapportage van de NVM. Er werd in Nederland 1,2 miljoen vierkante meter ‘opgenomen’, zo’n 30% meer dan in 2020. In Brabant bedroeg de opname bijna 150.000 m2 (+15%). Zo herstelt de markt zich enigszins van het coronajaar 2020, waarin veel bedrijven hun beslissingen over huisvesting uitstelden. Pas begin 2022 keerden de werknemers in grote aantallen terug naar kantoor en daarvan zagen we dus in 2021 al een positief effect. Nu werpen uiteraard de oorlog in Oekraïne en de sterk stijgende prijzen en inflatie een schaduw. Bovendien wordt de kloof tussen moderne kantoren met laag energieverbruik en verouderd vastgoed alleen maar groter.

Een algemene tendens is dat er meer kleine transacties zijn. De grotere bedrijven kijken de kat wat langer uit de boom. In Brabant had 84% van alle transacties betrekking op kantoorvloeren tussen de 200 en 1.000 m2. Eindhoven was vorig jaar goed voor bijna een derde van de totale opname in Brabant, een toename van 37%. Ook in Veldhoven en Son en Breugel werd fors meer opgenomen. In de regio zijn veel zoekers actief, maar het ontbreekt aan modern aanbod op gewilde locaties. Opvallend is ook de daling van het aanbod in Brabant en zeker in Eindhoven, veroorzaakt door transformatie van verouderde kantoorgebouwen naar woningen en hotels. In Eindhoven daalde het aanbod vorig jaar met 21% naar 135.000 m2. Dat werd onder meer veroorzaakt door de verkoop van het voormalige Philips-hoofdkantoor aan de Boschdijk (ruim 27.000 m2), waarmee een grote hap uit het aanbod verdween.

Zo hangt alles met alles samen op de verschillende markten. De enorme behoefte aan woningen leidt ertoe dat meer ouder aanbod van de kantorenmarkt verdwijnt. Ook de behoefte aan opvanglocaties voor vluchtelingen heeft invloed. De enorme druk op de arbeidsmarkt en de kennismaking met het ‘hybride’ werken tijdens de coronacrisis leiden bovendien tot een scherper eisenpakket van kantoorgebruikers. Om werknemers aan zich te binden, streven meer bedrijven naar kleinere, gevarieerdere werklocaties met mogelijkheden voor innovatie en verbinding. Ook de verduurzamingseisen gaan de kantorenmarkt blijvend veranderen.