Laten bieden op nieuwbouw geen schande

Reactie Pieter van Santvoort op artikel  ‘Bieden op nog niet gebouwde huizen’, ED 3-3-2018

Op twee plekken in de regio (Nuenen-west en Waalre) hebben projectontwikkelaars ervoor gekozen om potentiële kopers een bod uit te laten brengen op nieuwbouwwoningen waarvoor zich extreem veel gegadigden hebben gemeld. Op de voorpagina van het Eindhovens Dagblad van 3 maart is hieraan aandacht besteed. Ook ondergetekende kwam in dit artikel aan het woord. Hieronder volgt een nadere toelichting van mijn kant, mede naar aanleiding van de soms felle reacties, variërend van “zeer ongewenst” en “misbruik van de situatie” tot  “dit werkt de gekte op de woningmarkt in de hand”.

Gedurende de crisis op de woningmarkt zijn de huizenprijzen met 20 tot 30% gedaald. De grondprijzen bleven vrijwel gelijk en de bouwkosten zijn in die periode iets gedaald, o.a. door slimmer produceren. De consumenten hebben hiervan volop kunnen profiteren, ook omdat veel projectontwikkelaars en bouwbedrijven extra korting gaven of andere voordelen, zoals gratis keukens of een gratis uitbouw. Projectontwikkelaars en bouwers hebben daarmee een stuk van hun winstmarges prijsgegeven en op sommige projecten verlies geleden, soms zelfs resulterend in pijnlijke inkrimpingsoperaties of faillissement. Hiertegen zijn geen protesten vernomen.

Normaal marktverschijnsel

Nu de markt krap is door sterk gestegen vraag en een veel te gering aanbod, stijgen de prijzen van het onroerend goed flink (10-12% gemiddeld). Prijsstijging bij krapte is een normaal marktverschijnsel, niet alleen bij onroerend goed, maar ook in andere sectoren. Toeleveranciers en onderaannemers verhogen de prijzen; vaklieden krijgen loonsverhoging en de grondprijzen stijgen eveneens. Dat maakt de kostprijs hoger en dankzij het gunstig economisch tij kunnen projectontwikkelaars en bouwers ook hun winstmarges ophogen.

In zo’n periode heeft iedereen het volste begrip voor de particuliere woningeigenaar die zijn bestaande woning tegen een zo hoog mogelijke prijs wil verkopen. Niemand spreekt dan schande van een biedingsprocedure, als die maar transparant is. Waarom is dat bij een nieuwbouwwoning dan zo gek? De woning is weliswaar nog niet gebouwd, maar staat wel nauwkeurig omschreven en getekend op papier, met allerlei kwaliteitsgaranties omgeven. Alleen is de verkoper geen particulier, maar een projectontwikkelaar. In moeilijke tijden lopen deze bedrijven – zonder vangnet – grote risico’s; in goede tijden streven ze naar een goede winst op hun activiteiten.

Knelpunt

In goede tijden is selectie van kopers vaak een knelpunt. Hoe ga je de kopers uitkiezen als drommen belangstellenden zich verdringen voor populaire nieuwbouwprojecten? Het kan door loting; dat wordt vaak door de meeste menen als onbevredigend ervaren. Er kan een voorselectie worden gemaakt door te kijken naar financiële draagkracht van de kandidaat-kopers. En zo zijn er nog meer methoden, elk met voor- en nadelen. Nu in en rond Eindhoven de woningmarkt trekken van overspanning vertoont, is het niet zo vreemd dat ook een biedingsprocedure op een enkele plek wordt toegepast. Dat gebeurt in de meest populaire gebieden. Veel mensen zoeken een woning in de binnenstad en omdat ze die niet kunnen krijgen, laten ze het oog vallen op aantrekkelijke gemeenten in de eerste ring rond Eindhoven, zoals Waalre, Nuenen-west en Son en Breugel. Ook daar staat men nu in de rij voor een nieuwbouwwoning. Zolang de krapte toeneemt, bestaat de kans dat in deze gebieden vaker ‘bieding’ als selectiemiddel wordt gekozen. Er is geen enkele reden om daar verontwaardigd over te doen of om overheidsregulering te roepen; de overheid grijpt immers ook niet in bij prijsdalingen in slechte dagen? Steek dan de energie in een betere bouwplanning als de eerstvolgende crisis weer daar is.

Pieter van Santvoort MRICS REV RT RMT

Makelaar | Register-Taxateur Vastgoed