Geen paniek bij rentestijging

De lage rente is de afgelopen jaren natuurlijk een van de grootste aanjagers van de koopwoningmarkt geweest. Dat roept – zeker nu de rente op de kapitaalmarkt stijgt – natuurlijk de vraag op: wat gebeurt er als ook de hypotheekrente een sterk opwaartse beweging gaat vertonen? De Amsterdam School of Real Estate heeft er onderzoek naar gedaan, onder leiding van bijzonder hoogleraar Johan Conijn.

Volgens de onderzoekers is er zeker geen reden tot paniek. De hoogte van het inkomen bepaalt of iemand een woning koopt of huurt. Ook bij een stijgende rente zal de koopwoningmarkt voor veel huishoudens het enige reële alternatief zijn. In de vrije huursector ontbreken aantrekkelijke en betaalbare alternatieven, zo laten de onderzoekers zien. Natuurlijk heeft een hogere rente wel een nadelige invloed op de leencapaciteit van de betreffende huishoudens, maar daar staat tegenover dat er een behoorlijke inkomens- en koopkrachtgroei is berekend voor de komende jaren. En die zal de gevolgen van de hogere rentetarieven min of meer teniet kunnen doen.

Tenslotte is er dan een invloed op de koopprijzen. Op de langere termijn leidt een hogere rente tot een daling van de huizenprijzen, maar ook hier geldt dat economische groei de koopprijzen structureel omhoog stuwt. Conijn en de zijnen denken dat de situatie redelijk in evenwicht blijft als de rente niet tot boven de 4 procent zal stijgen.

Conijn vatte de resultaten van het onderzoek als volgt samen op de website Kop-Munt (een platform voor hypotheekadviseurs): “Soms heb je van die doemverhalen dat een rentestijging meteen de hele woningmarkt in een neergaande spiraal brengt. Wij zien geen reden om dat te veronderstellen. Dat heeft te maken met twee factoren. Ten eerste de inkomensstijging waarvoor de vooruitzichten te goed zijn, ten tweede een nog steeds oplopend tekort aan woningen.”

Dat laatste is uiteraard een belangrijk element. Het schrijnend tekort aan aanbod is, zeker in de krappe stedelijke gebieden, op dit moment de grootste remmende factor op de koopwoningmarkt in ons land.